Het scheiden van huishoudelijk afval gaat op Urk nog niet goed genoeg. De ambitieuze doelen voor afvalscheiding die de gemeenteraad in 2019 vaststelde zijn nog niet gehaald. Daarnaast zijn er ongeveer duizend spookcontainers in omloop die geleegd worden zonder dat ervoor betaald wordt.
Het college van burgemeester en wethouders van Urk wil daarom extra maatregelen nemen. Een veel hogere afvalstoffenheffing is het alternatief. De gemeenteraad van Urk discussieert komende dinsdag over deze aangescherpte plannen. Wij zetten ze alvast voor je op een rijtje.
De spookcontainers
Een jaar geleden bleek al dat er per afvalronde honderden extra restafvalcontainers werden geleegd, dan volgens de gemeentelijke administratie mogelijk zou moeten zijn. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij huizen die leeg staan, en waar dus nog geen afvalstoffenheffing wordt geïnd. Naar nu blijkt zijn het er per ronde gemiddeld duizend en deze 'ongewenste situatie' zorgt voor extra kosten.
Deze kosten worden via de gemeentelijke belastingen verrekend met de hele bevolking. Maar een eerlijke situatie tegenover de huishoudens die zich wel aan de regels houden, is dit niet. Het college stelt daarom voor om containermanagement in te voeren. Dat wil zeggen: elke grijze container krijgt een chip die gekoppeld is aan een adres.
Deze maatregel zou in 2025 in moeten gaan. Ongechipte containers worden daarna niet meer geleegd. Het probleem van de spookcontainers zou daarmee verholpen zijn, schetst de gemeente: "Hiermee is inzichtelijk welke container bij welk huisnummer hoort. Daarmee wordt het ook eerlijker, iedereen die een extra container heeft zal daar dan voor betalen."
Groente, fruit en stenen?!
De gemeente Urk noemt de 'kwaliteit' van het ingezamelde GFT-afval een duidelijk aandachtspunt. De afgelopen jaren is steeds tussen de tien en twintig procent van het groene afval afgekeurd. Huishoudens gooien bijvoorbeeld luiers, hout of stenen bij het GFT-afval. Dit gedeelte moet vervolgens verwerkt worden als restafval en ook dat brengt voor de gemeente extra kosten met zich mee.
Urk heeft daarom al een campagne gevoerd om inwoners te wijzen op de verkeerde vulling van de groene afvalcontainer. Ook controleert afvalinzamelaar ROVA al regelmatig de inhoud van de groene containers. De gemeente en de inzamelaar willen hier de komende periode mee verder gaan om het percentage afkeur omlaag te krijgen.
Luiers, luiers, luiers
Met de grootste kinderschare van Nederland is het geen verrassing dat er op Urk heel veel luiers worden gevuld en ingezameld. ROVA kan dit type afval alleen nog niet apart verwerken, waardoor de luiers nu in het restafval terechtkomen. En soms dus ook in het GFT-afval, waar het niet mag.
Slecht scheiden
Daarmee komen we op het volgende aandachtspunt van de gemeente Urk. De slechte score wat betreft het scheiden van afval. De gemeenteraad wilde in 2019 dat het dorp zou uitkomen op jaarlijks honderd kilo restafval per persoon. Daarnaast zou 75 procent van al het afval gescheiden moeten zijn.
Op dit moment zit de gemeente op gemiddeld 185 kilo restafval per persoon en is 49 procent van al het afval goed gescheiden. Daarmee blijft Urk landelijk flink achter bij vergelijkbare gemeenten, schrijft het college van B en W. Dat komt met name door de hoge afkeur van groente-, fruit- en tuinafval. Plastic afval en papier worden over het algemeen wel goed aangeboden.
Om de Urker bevolking te stimuleren om hun afval nog beter te scheiden willen burgemeester en wethouders over drie jaar overstappen naar het (deels) betalen per leging van de grijze container. Buurgemeente Noordoostpolder heeft dit systeem momenteel ook al.
Er komt dan een vast basistarief en een variabel tarief voor grote en kleine containers. Wie de grijze container dan minder vaak aan de weg zet, spaart daarmee de eigen portemonnee. 'Goede' afvalscheiders zouden in 2027 dan een lagere afvalstoffenheffing betalen dan nu het geval is, schetst de gemeente in het plan.
Oude Dorp gaat ondergronds
Het oude dorpscentrum van Urk en hoogbouwprojecten krijgen te maken met andere vormen van afvalinzameling. In het Oude Dorp is namelijk in veel gevallen niet of nauwelijks ruimte voor eigen afvalcontainers bij de deur.
Wat gaat het kosten?
Om de plannen uit te kunnen voeren heeft de gemeente jaarlijks zo'n twee ton extra nodig. Dat komt neer op een verhoging van de afvalstoffenheffing van 34 euro per huishouden. Dit bedrag zal lager worden des te beter inwoners hun afval gaan scheiden.
De maatregelen niet nemen is geen optie waarschuwen burgemeester en wethouders: "Dan zal de heffing fors(er) stijgen".
